Nám nội tiết có thể coi là nỗi ám ảnh và là “kẻ thù” của các chị em phụ nữ. Vậy nám nội tiết là gì? Nguyên nhân, biểu hiện, cách chẩn đoán và phòng ngừa nám hiệu quả như thế nào? Hãy cùng nhau tìm hiểu về nám nội tiết qua bài viết dưới đây!
Nám nội tiết là gì?
Nám nội tiết là những dát sắc tố màu nâu hoặc nâu xám xuất hiện ở vùng mặt. Các vị trí dễ bị nám nhất là vùng má, cằm, trán, giữa mũi, và môi trên. Nám nội tiết còn được gọi là nám chân sâu do “chân nám” nằm sâu dưới da và rất khó điều trị.
Nám nội tiết là những mảng sắc tố màu nâu sẫm xuất hiện ở vùng mặt
Nám nội tiết hình thành nên các vùng sắc tố tập trung lại thành từng nốt tròn trên bề mặt da. Chân nám ăn sâu vào trong các lớp cấu trúc da, đôi khi ăn sâu xuống trung bì. Nếu không được điều trị kịp thời, nám nội tiết sẽ nhanh chóng lan rộng sang các vùng da khác. Vùng da bị nám thường khô sần, lão hóa và thiếu sức sống.
Nám nội tiết thường gặp ở phụ nữ, đặc biệt là những người sở hữu nước da sẫm màu, phụ nữ mang thai và sinh con hoặc phụ nữ đang gặp tình trạng rối loạn nội tiết tố.
Nguyên nhân gây nám nội tiết là gì?
Ngay từ tên gọi đã thể hiện được nguyên nhân gây nám nội tiết – đó chính là do sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể. Sự hình thành của nám da liên quan chủ yếu đến estrogen.
Estrogen là sự tổng hợp của 3 chất: estron, estradiol và estriol. Hormone sinh dục nữ estrogen có vai trò quan trọng trong cơ thể và có khả năng ức chế sự sản sinh hormone MSH gây kích thích tăng sản xuất melanin dưới da. Khi estrogen suy giảm, MSH không còn bị “kìm hãm” và sản xuất ra nhiều tế bào hắc sắc tố melanin đẩy lên trên bề mặt da, từ đó hình thành nám.
Estrogen suy giảm là nguyên nhân gây nám nội tiết
Một số yếu tố khác gây nám nội tiết gồm có:
– Thay đổi nồng độ estrogen đột ngột sau khi mang thai và sinh con.
– Rối loạn kinh nguyệt.
– Dùng thuốc tránh thai có chứa progestin, nếu có tác động của ánh nắng mặt trời, các mảng nám sẽ càng đậm, lan rộng hơn.
– Stress, căng thẳng trong thời gian dài ảnh hưởng đến quá trình sản xuất estrogen và một số hormone khác tạo gây hình thành nám.
Do đó, để điều trị hiệu quả nám nội tiết, việc cần làm chính là cân bằng hormone nội tiết tố estrogen.
Cách phân biệt nám nội tiết và nám da thông thường
Chúng ta có thể phân biệt nám nội tiết với nám da thông thường qua các đặc điểm về nguyên nhân hình thành, hình thái, vị trí xuất hiện nám, cụ thể như sau:
Nguyên nhân hình thành
Nám nội tiết hình thành do Nám nội tiết hình thành do rối loạn nội tiết tố làm mất cân bằng hormone trong cơ thể. Việc sử dụng một số loại thuốc cũng gây tác dụng phụ làm rối loạn nội tiết tố và làm hình thành nám.
Sự khác nhau giữa nám nội tiết và nám thông thường
Nám da thông thường xảy ra do tác động của các yếu tố bên ngoài như: tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, ánh sáng xanh từ các thiết bị điện tử, môi trường ô nhiễm, sử dụng mỹ phẩm kém chất lượng, sinh hoạt không điều độ.
Về hình thái
Nám da nội tiết thường xuất hiện dưới dạng các đốm màu nâu đậm hoặc nâu vàng, khi soi đèn có thể thấy các điểm trung tâm tập trung nhiều tế bào sắc tố hơn. Kích thước các đốm nám không đều nhau.
Nám thông thường xuất hiện thành các mảng với màu sắc nhạt, các màng nám không có ranh giới rõ ràng với các vùng da lân cận.
Về vị trí
Nám nội tiết thường xuất hiện đối xứng hai bên gò má, vùng thái dương, trán hay cánh tay và lan tỏa nhanh chóng sang các vị trí lân cận. Nám da thông thường cũng chủ yếu xuất hiện ở hai bên gò má, trán, thái dương và đôi khi xuất hiện cả ở cánh tay.
Các dấu hiệu đi kèm
Nám nội tiết có thể kèm theo một số biểu hiện như: rối loạn kinh nguyệt, rối loạn giấc ngủ, mệt mỏi kém ăn và nổi mụn trứng cá. Trong khi đó, nám da thông thường ít gặp các triệu chứng này hơn.
Điều trị nám mảng nội tiết như thế nào?
Nám nội tiết hình thành do thay đổi nội tiết tố từ trong cơ thể, do đó, việc đầu tiên cần làm chính là cân bằng nội tiết tố. Các phương pháp điều trị bao gồm:
Kích thích sản sinh estrogen nội sinh
Phụ nữ có thể áp dụng những cách sau để kích thích sản sinh estrogen nội sinh trong cơ thể:
– Bổ sung các thực phẩm giàu estrogen thảo dược như đậu nành và các chế phẩm từ đậu nành, quả mâm xôi, cá hồi, cá trích, cá mòi, hạt óc chó, hạt điều, macca, các loại trái cây và rau xanh, đặc biệt là rau họ cải.
– Sử dụng chất béo từ dầu thực vật thay cho mỡ động vật, tuy nhiên, các nàng cũng nên hạn chế ăn các món chiên xào nhiều dầu mỡ.
– Ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng mệt mỏi kéo dài.
Những thực phẩm giúp kích thích tăng cường nội tiết tố nữ
Bên cạnh đó, các chị em cũng có thể sử dụng thêm các sản phẩm bảo vệ sức khỏe có tác dụng kích thích tăng sinh estrogen để cân bằng nội tiết tố. Những phương pháp này không chỉ giúp cân bằng nội tiết tố, hỗ trợ điều trị nám mà còn cải thiện sức khỏe và chức năng sinh lý nữ.
Chủ động bảo vệ da dưới ánh nắng mặt trời
Tác động của ánh nắng mặt trời có thể khiến các mảng nám sậm màu hơn và ăn sâu vào da. Do vậy, các nàng nên sử dụng kem chống nắng mỗi ngày, ngay cả khi không đi ra ngoài trời. Kem chống nắng nên chọn sản phẩm có chỉ số SPF 30+ trở lên. Khi đi ra ngoài, nàng cũng cần sử dụng các trạng phục bảo vệ như áo chống nắng, khẩu trang, mũ nón để bảo vệ da.
Sử dụng các loại thuốc điều trị do bác sĩ kê đơn
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng một số loại thuốc trị nám như:
– Hydroquinone: thuốc sẽ có hiệu quả sau khi sử dụng từ 5 – 7 tuần, mỗi liệu trình sử dụng kéo dài từ 3 tới 12 tháng.
– Tranexamic: là dạng thuốc bôi hoặc tiêm, có công dụng ức chế tổng hợp melanin.
– Ascorbic Acid (vitamin C): có tác dụng chống nám, chống lão hoá mạnh.
– Arbutin: là dạng thuốc bôi có tác dụng ức chế hoạt động của tế bào hắc tố.
Phụ nữ cũng có thể sử dụng một số sản phẩm trị nám do bác sĩ kê đơn
Ngoài ra, một số thuốc có kết hợp corticoid như: corticosteroid, hydroquinone cũng có thể được sử dụng nhưng cần tuân thủ tuyệt đối chỉ định của bác sĩ và không sử dụng trong thời gian dài.
Trên đây là một số thông tin về nám nội tiết và cách điều trị. Các chị em phụ nữ cũng nên chủ động phòng tránh nám nội tiết bằng cách thay đổi chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt điều độ và giảm căng thẳng mệt mỏi.
